Uznałem dziecko urodzone w nieformalnym związku. Obecnie nie jesteśmy już razem z jego matką. Wyprowadziła się do innego mężczyzny zabierając synka W trakcie jednej z awantur przed rozstaniem wykrzyczała, że nie jestem jego ojcem, ale i tak będę płacił alimenty. Czy faktycznie mogę być zmuszony do łożenia na cudze dziecko? Czy jest jakiś sposób, żeby tego uniknąć?

Uznanie dziecka ma ten skutek, że mężczyzna uznający jest zobowiązany do alimentacji dziecka, nawet wówczas, gdy zarówno on, jak i matka dziecka są zgodni co do tego, że dziecko od niego nie pochodzi. Sposobem na uniknięcie płacenia alimentów na cudze dziecko jest wystąpienie do sądu z pozwem o ustalenie bezskuteczności uznania.

Zgodnie z art.  78 §  1  Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, mężczyzna, który uznał ojcostwo, może wytoczyć powództwo o ustalenie bezskuteczności uznania w terminie roku od dnia, w którym dowiedział się, że dziecko od niego nie pochodzi. W razie uznania ojcostwa przed urodzeniem się dziecka już poczętego bieg tego terminu nie może rozpocząć się przed urodzeniem się dziecka. Termin na wniesienie powództwa o ustalenie bezskuteczności uznania nie podlega przywróceniu

Jak wynika z treści ww. przepisu, podstawą żądania ustalenia bezskuteczności uznania może być jedynie fakt, że dziecko nie pochodzi od uznającego mężczyzny, tzn. nie zachodzi pomiędzy nimi stosunek pokrewieństwa. Powód ma obowiązek wykazać, że nie jest biologicznym ojcem dziecka. Może to zrobić za pomocą wszelkich środków dowodowych, w szczególności dowodu z badań DNA. W każdym razie nie wystarczy uznanie powództwa lub przyznaniu okoliczności faktycznych.

Warto dodać, że w myśl art.  81 k.r.o. także dziecko może żądać ustalenia bezskuteczności uznania ojcostwa, jeżeli uznający mężczyzna nie jest jego ojcem. Z żądaniem tym dziecko może wystąpić po osiągnięciu pełnoletności w ciągu roku od dnia, w którym dowiedziało się, że nie pochodzi od mężczyzny, który uznał ojcostwo. Jeżeli dziecko dowiedziało się o tej okoliczności przed dniem osiągnięcia pełnoletności, termin do wytoczenia powództwa biegnie od dnia osiągnięcia pełnoletności.

Wyrok ustalający bezskuteczność uznania ojcostwa skutkuje wygaśnięciem wzajemnego obowiązku alimentacyjnego pomiędzy uznającym a dzieckiem. Do chwili uprawomocnienia się wyroku ustalającego bezskuteczność uznania ojcostwa na uznającym ciążą jednak wszelkie obowiązki wynikające z władzy rodzicielskiej oraz związane z ponoszeniem kosztów utrzymania i wychowania dziecka. Skutkuje to tym, że mężczyzna, którego uznanie dziecka zostało ustalone jako bezskuteczne, nie może dochodzić zwrotu poniesionych na dziecko kosztów utrzymania i wychowania, bez względu na to, czy były one spełniane przymusowo czy dobrowolnie. Stanowisko takie zajął Sąd Najwyższy w odniesieniu do obowiązku alimentacyjnego mężczyzny, którego ojcostwo zostało zaprzeczone.

Sądem właściwym miejscowo w sprawie o ustalenie bezskuteczności uznania ojcostwa jest sąd rejonowy. Powód może wytoczyć powództwo według miejsca zamieszkania pozwanego lub według własnego miejsca zamieszkania. Jako pozwanych należy wskazać matkę oraz dziecko. Opłata stała od pozwu wynosi 200 zł.

Niniejsza porada została opracowana w ramach zadania publicznego pn. „Punkt nieodpłatnej pomocy prawnej/nieodpłatnego poradnictwa obywatelskiego w Powiecie Łomżyńskim w 2024 r.”, które jest finansowane ze środków przyznanych przez Powiat Łomżyński otrzymanych z budżetu Państwa jako dotacja celowa.

Skip to content