Jestem po rozwodzie z mężem. Dotychczas dobrowolnie dokładał się do utrzymania naszej córki i przelewał mi na konto co miesiąc 800 zł. Niedawno stwierdził, że to za duża kwota i obniżył ją do 500 zł. Na to nie mogę się zgodzić i planuję wnieść pozew o alimenty. Słyszałam, że jest możliwość ich otrzymania jeszcze przed wydaniem wyroku. Dla mnie to ważne, bo mąż na pewno będzie chciał przeciągać sprawę jak najdłużej. Co powinnam zrobić, żeby szybciej dostać alimenty na córkę?
W tej sytuacji powinna Pani zawrzeć w treści pozwu wniosek o zabezpieczenie alimentów na czas trwania postępowania w sądzie. Zgodnie z art. 730 § 1 Kodeksu postępowania cywilnego, w każdej sprawie cywilnej podlegającej rozpoznaniu przez sąd lub sąd polubowny można żądać udzielenia zabezpieczenia. Postępowanie zabezpieczające umożliwia tymczasową ochronę prawną roszczenia jeszcze przed wydaniem orzeczenia kończącego postępowanie.
Zabezpieczenia sąd udziela na wniosek zainteresowanej osoby w formie postanowienia. O zabezpieczenie roszczenia alimentacyjnego można starać się w każdym postępowaniu, w którym dochodzi się alimentów, zarówno w sprawie o alimenty, jak i w sprawach o ich podwyższenie lub w sprawie o rozwód.
Złożenie takiego wniosku ma sens szczególnie wtedy, gdy można się spodziewać długiego procesu. Np. wówczas, gdy zachodzi obawa, że osoba pozwana (najczęściej ojciec dziecka) będzie się bronić wszelkimi sposobami przed zasądzeniem alimentów w żądanej wysokości. Także wtedy, gdy nie osoba występująca o alimenty nie ma dostatecznej wiedzy o sytuacji majątkowej pozwanego i konieczne będzie pozyskanie w postępowaniu dodatkowych dokumentów.
Wniosek o zabezpieczenie alimentów zazwyczaj umieszczany jest w pozwie o alimenty (lub w innym pozwie zawierającym żądanie zasądzenia alimentów. Można go też złożyć jeszcze przed rozpoczęciem postępowania, choć w praktyce jest to rzadko stosowane. Wniosek może też stanowić kolejne pismo procesowe w toczącej się sprawie.
We wniosku o zabezpieczenie można wskazać taką samą kwotę alimentów, jaką chce się uzyskać docelowo w orzeczeniu sądu kończącym postępowanie. Jeżeli więc w pozwie o alimenty żąda się zasądzenia od strony przeciwnej kwoty np. 1000 zł miesięcznie, to we wniosku o udzielenie zabezpieczenia alimentów również można wnosić o taką samą kwotę.
Sądem właściwym w sprawach alimentacyjnych jest sąd rejonowy miejsca zamieszkania osoby domagającej się alimentów albo sąd rejonowy miejsca zamieszkania osoby obowiązanej do płacenia alimentów. Jeśli jednak wniosek będzie zawarty w pozwie o rozwód, to jego rozpoznaniem zajmie się sąd okręgowy właściwy do orzekania w sprawach o rozwód.
Wniosek o zabezpieczenie alimentów jest zwolniony od kosztów sądowych. Zgodnie bowiem z art. 95 ust. 1 pkt 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, nie pobiera się opłat od wniosku o udzielenie zabezpieczenia, zgłoszonego w piśmie rozpoczynającym postępowanie.
Wniosek o udzielenie zabezpieczenia alimentów musi być oczywiście odpowiednio uzasadniony. Przy czym zgodnie z art. 753 § 1 k.p.c. podstawą zabezpieczenia jest jedynie uprawdopodobnienie (a nie udowodnienie) istnienia roszczenia. Sąd co do zasady rozpoznaje wniosek o udzielenie zabezpieczenia na posiedzeniu niejawnym bez uprzedniego wysłuchania stron i przeprowadzenia postępowania dowodowego, dlatego tak bardzo ważny jest dobrze uzasadniony wniosek o zabezpieczenie alimentów.
Wniosek o udzielenie zabezpieczenia podlega rozpoznaniu bezzwłocznie, nie później jednak niż w terminie tygodnia od dnia jego wpływu do sądu.
Niniejsza porada została opracowana w ramach zadania publicznego pn. „Punkt nieodpłatnej pomocy prawnej/nieodpłatnego poradnictwa obywatelskiego w Powiecie Łomżyńskim w 2023 r.”, które jest finansowane ze środków przyznanych przez Powiat Łomżyński otrzymanych z budżetu Państwa jako dotacja celowa.