Mój ojciec jest osobą w podeszłym wieku, z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności. Mieszka sam, ale nie bardzo już sobie radzi w codziennym życiu. Ojciec może liczyć tylko na moją pomoc, bo nie mam rodzeństwa. Ja jednak pracuję i często wyjeżdżam służbowo. Czy w tej sytuacji ojciec powinien mieć zapewnioną opiekunkę z Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej? Ile musiałby za nią płacić?
Zgodnie z art. 50 ustawy 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej, osobie samotnej, która z powodu wieku, choroby lub innych przyczyn wymaga pomocy innych osób, a jest jej pozbawiona, przysługuje pomoc w formie usług opiekuńczych lub specjalistycznych usług opiekuńczych. Usługi opiekuńcze lub specjalistyczne usługi opiekuńcze mogą być przyznane również osobie, która wymaga pomocy innych osób, a rodzina, a także wspólnie niezamieszkujący małżonek, wstępni, zstępni nie mogą takiej pomocy zapewnić.
Usługi opiekuńcze obejmują pomoc w zaspokajaniu codziennych potrzeb życiowych, opiekę higieniczną, zaleconą przez lekarza pielęgnację oraz, w miarę możliwości, zapewnienie kontaktów z otoczeniem. Można w nich wyróżnić usługi o charakterze gospodarczym (zakupy, porządki, przygotowanie posiłków) oraz usługi o charakterze pielęgnacyjnym (ubieranie, karmienie, utrzymanie higieny)
Specjalistyczne usługi opiekuńcze są to usługi dostosowane do szczególnych potrzeb wynikających z rodzaju schorzenia lub niepełnosprawności, świadczone przez osoby ze specjalistycznym przygotowaniem zawodowym.
W szczególnie uzasadnionych przypadkach usługi te mogą być przyznane w trybie pilnym. Jest to możliwe zwłaszcza w przypadku, gdy doszło do nagłego pogorszenia stanu zdrowia osoby potrzebującej opieki. Świadczenie usług następuje niezwłocznie po przeprowadzeniu rodzinnego wywiadu środowiskowego.
Osobom, które ze względu na wiek, chorobę lub niepełnosprawność wymagają częściowej opieki i pomocy w zaspokajaniu niezbędnych potrzeb życiowych, mogą być przyznane usługi opiekuńcze, specjalistyczne usługi opiekuńcze lub posiłek, świadczone w ośrodku wsparcia.
O pomoc w formie usług opiekuńczych bądź specjalistycznych usług opiekuńczych należy zwrócić się do ośrodka pomocy społecznej w miejscu zamieszkania. Można to zrobić osobiście, telefonicznie bądź listownie. Wymagane jest zaświadczenie lekarskie o stanie zdrowia, uzasadniające korzystanie z usług opiekuńczych, w przypadku usług specjalistycznych dla osób z zaburzeniami psychicznymi – od lekarza psychiatry.
Przyznanie pomocy w formie usług opiekuńczych poprzedzone jest przeprowadzeniem wywiadu środowiskowego w celu ustalenia czy osoba spełnia warunki niezbędne do przyznania pomocy. Po zgłoszeniu, w przeciągu dwóch tygodni, pracownik socjalny odwiedzi osobę oczekującą pomocy w jej mieszkaniu i przeprowadzi tzw. wywiad środowiskowy, którego celem jest ocena sytuacji życiowej podopiecznego.
Przyznanie usług opiekuńczych następuje w formie decyzji administracyjnej. Ośrodek pomocy społecznej przyznając usługi opiekuńcze, ustala ich zakres, okres i miejsce świadczenia. Rada gminy określa, w drodze uchwały, szczegółowe warunki przyznawania i odpłatności za usługi opiekuńcze i specjalistyczne usługi opiekuńcze, z wyłączeniem specjalistycznych usług opiekuńczych dla osób z zaburzeniami psychicznymi, oraz szczegółowe warunki częściowego lub całkowitego zwolnienia od opłat, jak również tryb ich pobierania.
Np. w Łomży zasady odpłatności za usługi opiekuńcze określa uchwała Rady Miejskiej w Łomży numer 33/V/19 z dnia 16 stycznia 2019 r. Zgodnie z załącznikiem do tej uchwały, wysokość stawki godzinowej za usługi opiekuńcze zależy od wysokości dochodu na osobę samotnie gospodarującą wyrażonego w % w stosunku do kryterium ustawowego. Jeżeli wysokość tego dochodu wynosi od 251-270% tego kryterium, czyli od 1947,76 zł do 2095,20 zł, stawka za godzinę wynosi 12,50 zł. W przypadku dochodu powyżej tej ostatniej kwoty, trzeba płacić 15 zł za godzinę usług opiekuńczych. Brana jest pod uwagę kwota netto. W innych miastach te kwoty mogą być jednak znacząco wyższe.
