W czerwcu uciekła z Ukrainy przed wojną moja daleka kuzynka, która wraz z dwójką dzieci zatrzymała się u nas. Młodsze dziecko skończyło w sierpniu 1,5 roku. Słyszeliśmy w telewizji, że na dzieci od 12 roku życia przysługuje zapomoga w wysokości 12 tys. zł. Co kuzynka musi zrobić, żeby to świadczenie otrzymać?

Uchodźcy z Ukrainy, podobnie jak polscy rodzice, mają prawo do rodzinnego kapitału opiekuńczego na drugie i każde kolejne dziecko w rodzinie pod warunkiem, że zarówno oni, jak i dzieci, mają nadane numery PESEL. Wniosek o przyznanie tego świadczenia należy złożyć do ZUS. Można to zrobić wyłącznie elektronicznie przez Platformę Usług Elektronicznych (PUE) ZUS. Dla rodziców z Ukrainy został przygotowany formularz w języku ukraińskim: RKO-U,  dostępny na PUE. Rodzinny kapitał opiekuńczy, podobnie jak inne świadczenia, przysługują uchodźcy w okresie, kiedy przebywa z dziećmi w Polsce.

Zgodnie z ustawą z 17 listopada 2021 r. o rodzinnym kapitale opiekuńczym, świadczenie to ma służyć częściowemu pokryciu wydatków związanych z wychowywaniem dziecka, w tym z opieką nad nim i zaspokojeniem jego potrzeb życiowych. Prawo do niego nie zależy od dochodów.

Kapitał przysługuje matce albo ojcu na drugie i każde kolejne dziecko w rodzinie, jeżeli dziecko to wspólnie zamieszkuje i pozostaje na utrzymaniu rodziców. O świadczenie to może ubiegać się także osoba, która przyjęła dziecko na wychowanie i wystąpiła do sądu opiekuńczego z wnioskiem o wszczęcie postępowania w sprawie jego przysposobienia.

Kapitał przysługuje od pierwszego dnia miesiąca, w którym dziecko ukończyło 12. miesiąc życia, do ostatniego dnia miesiąca poprzedzającego miesiąc, w którym dziecko ukończy 36. miesiąc życia. Świadczenie może być wypłacane w wysokości 500 zł albo 1000 zł miesięcznie na dziecko w rodzinie z tym, że łączna wysokość wypłaconego kapitału nie może być wyższa niż 12 000 zł na dziecko. Matka albo ojciec wskazują we wniosku o ustalenie prawa do kapitału miesięczną wysokość, w jakiej ma być wypłacany kapitał. Można tę dyspozycję zmienić, ale tylko raz w okresie otrzymywania kapitału.

O przyznanie rodzinnego kapitału opiekuńczego można ubiegać się od pierwszego dnia miesiąca, w którym dziecko kończy 9. miesiąc, do końca miesiąca, w którym dziecko kończy 12. miesiąc. Jeśli wniosek zostanie złożony po miesiącu, w którym dziecko ukończy 12. miesiąc życia, kapitał zostanie pomniejszony o 500 zł za każdy miniony miesiąc od ukończenia przez dziecko 12. miesiąca. Tak więc w przypadku dziecka Pani kuzynki kapitał zostanie pomniejszony – o 2 000 lub 2 500 zł – w zależności od daty złożenia wniosku.

Dla obywateli Ukrainy, którzy przybyli do Polski w związku z działaniami wojennymi udostępniony został specjalny wniosek o rodzinny kapitał opiekuńczy w języku ukraińskim (RKO-U). We wniosku należy podać polski numer identyfikacyjny PESEL rodzica i dziecka, na które wnioskuje o świadczenie, adres e-mail, polski numer telefonu, a także numer rachunku bankowego w Polsce. Wniosek RKO-U może być złożony wyłącznie elektronicznie przez Platformę Usług Elektronicznych (PUE) ZUS.

 

Skip to content