Porady

Świadczenie pielęgnacyjne przysługuje nie tylko z tytułu opieki nad niepełnosprawnym dzieckiem. Można się również o nie starać opiekun dorosłej osoby niepełnosprawnej. Przeszkodą w jego uzyskaniu jest m.in. pobieranie renty z tytułu całkowitej niezdolności do emerytury. Jednak prawo do renty rodzinnej nie wyklucza możliwości przyznania świadczenia pielęgnacyjnego.

W myśl przepisów Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, rozwodzący się rodzice mogą sami ustalić, w jaki sposób będzie wykonywana przez nich władza rodzicielska i jak mają wyglądać kontakty z dzieckiem tego z rodziców, który nie będzie z nim na stałe mieszkał. Sąd powinien uwzględnić porozumienie przedłożone przez z rodziców, ale może też wskazać na brak uregulowania konkretnych kwestii i żądać uszczegółowienia tej swoistej umowy. Dopiero w braku takiego porozumienia sąd rozstrzygnie o władzy rodzicielskiej nad wspólnym małoletnim dzieckiem obojga małżonków i kontaktach rodziców z dzieckiem.  

Wynajmujący mieszkania trafiają czasami na nieuczciwych lokatorów, którzy nie płacą czynszu i nie chcą opuścić mieszkania. Pozbycie się ich wymaga przeprowadzenia sprawy o eksmisję. Trwa to zazwyczaj długo. Może też okazać się, że lokatorowi przysługuje lokal socjalny. Wówczas trzeba czekać, aż zapewni go gmina. Jeśli nawet sąd stwierdzi, że lokal socjalny nie przysługuje, to i tak komornik nie będzie mógł eksmitować lokatora na bruk, lecz wyłącznie do pomieszczenia tymczasowego. Sposobem na uniknięcie tego rodzaju problemów jest umowa najmu okazjonalnego.

Okres odbywania zasadniczej obowiązkowej służby wojskowej zaliczany jest zarówno przy ustalaniu prawa do emerytury, jak i przy obliczaniu jej wysokości. Jednakże okres odbywania zasadniczej służby wojskowej nie ma wpływu na wysokość kapitału początkowego. Jest tak dlatego, że podstawa wymiaru kapitału początkowego to – jak się przyjmuje – przeciętna podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie emerytalne i rentowe. Przed rokiem 1999, gdy składka za żołnierzy zasadniczej służby wojskowej nie była odprowadzana, podstawa wymiaru składki wynosiła 0 i nie miała żadnego wpływu na wysokość kapitału początkowego.

Osoby z orzeczoną niezdolnością do pracy pobierające niskie emerytury lub renty mogą ubiegać się o świadczenie uzupełniające, czyli tzw. 500+ dla niepełnosprawnych oraz dodatek pielęgnacyjny, ale tylko wówczas, gdy zostaną uznane za niezdolne do samodzielnej egzystencji. Jeżeli stan zdrowia nie uzasadnia stwierdzenia niezdolności do samodzielnej egzystencji, warto spróbować uzyskać orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności.  W takim przypadku przysługuje bowiem zasiłek pielęgnacyjny.

Spadek zazwyczaj kojarzy się z przysporzeniem majątkowym. Tymczasem w jego skład wchodzą również długi, które pozostawił spadkodawca. Jeżeli są one duże, lepiej spadek odrzucić. Spadkobiercy mają 6 miesięcy na złożenie stosownego oświadczenia przed sądem lub notariuszem od momentu, kiedy dowiedzieli się, że dziedziczą po zmarłej osobie. Jeśli nie zrobią tego w wyznaczonym terminie, wierzyciele spadkodawcy będą mogli domagać się od nich spłaty długów, ale tylko do wysokości odziedziczonego majątku.  

Ustawa z dnia 21 kwietnia 2005 r. o opłatach abonamentowych zawiera listę osób zwolnionych z obowiązku opłacania abonamentu radiowo-telewizyjnego. Ze zwolnienia mogą między innymi korzystać osoby niepełnosprawne w stopniu znacznym lub pobierające emerytury w wysokości nieprzekraczającej 50% przeciętnego wynagrodzenia. Zwolnienie nie dotyczy jednak osób uprawnionych wyłącznie do rodzicielskiego świadczenia uzupełniającego (tzw. emerytury matczynej), mimo że nie może być ono wyższe niż najniższa emerytura. Ta luka w przepisach powinna być zlikwidowana.

Co do zasady, małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym. Jednak z ważnych powodów każdy z małżonków może żądać, aby ustalenie udziałów w majątku wspólnym nastąpiło z uwzględnieniem stopnia, w którym każdy z nich przyczynił się do powstania tego majątku. Sąd takie żądanie uwzględni tylko wówczas, gdy drugi z małżonków w sposób rażący lub uporczywy nie przyczyniał się on do powstania dorobku stosownie do sił i możliwości zarobkowych.

Osoba niepełnosprawna nie jest automatycznie zwolniona z kosztów sądowych w sprawach cywilnych. Może się natomiast ubiegać o takie zwolnienie, jeżeli nie jest w stanie ponieść tych kosztów bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny lub ich poniesienie narazi ją na taki uszczerbek. W tym celu należy złożyć w sądzie wniosek o zwolnienie z kosztów sądowych dołączając do niego wypełnione dokładnie oświadczenie o stanie rodzinnym, majątku, dochodach i źródłach utrzymania.

Najczęstszą formą wyrażenia ostatniej woli jest testament sporządzony u notariusza lub spisany własnoręcznie przez spadkodawcę. Są to testamenty zwykłe. Kodeks cywilny dopuszcza również inne formy testamentu, ale tylko w szczególnych przypadkach. Należy do nich m.in. testament ustny.

Zbliża się termin złożenia rocznego zeznania podatkowego. Osoby niepełnosprawne mogą od dochodu podlegającego opodatkowaniu odliczyć wydatki na cele rehabilitacyjne, m.in. poniesione na używanie samochodu osobowego – do kwoty 2 280 zł. Co ważne, może to zrobić każdy z małżonków osobno, nawet jeśli w dowodzie rejestracyjnym wpisany jest tylko jeden z nich.  

Osobom samotnym, a także pozbawionym wsparcia rodziny, które z powodu wieku, choroby lub innych przyczyn wymagają pomocy innych osób, przysługuje świadczenie w formie usług opiekuńczych lub specjalistycznych usług opiekuńczych. Wniosek o ich przyznanie należy złożyć do ośrodka pomocy społecznej właściwego dla miejsca zamieszkania. Usługi opiekuńcze są odpłatne, a wysokość opłat zależy od dochodu osoby potrzebującej pomocy. Istnieje jednak możliwość całkowitego lub częściowego zwolnienia z opłat.

Osoby będące posiadaczami zwierząt, zwłaszcza psów, powinny dokładać wszelkich starać, aby nie dopuścić do wyrządzenia przez nie szkody innym osobom. W przeciwnym razie grozi im kara za wykroczenie przewidziane w art. 77 Kodeksu wykroczeń, a także odpowiedzialność cywilna na podstawie art. 431 Kodeksu cywilnego.

Dostarczanie emerytury lub renty przez listonosza zamiast na konto pociąga za sobą szereg niedogodności w przypadku, gdy emeryt lub rencista nagle zachoruje i znajdzie się np. w szpitalu. Świadczenie nie zostanie dostarczone, a inne osoby go nie będą mogły pobrać i przeznaczyć na zaspokojenie potrzeb chorego. Wyjściem z sytuacji może być zwrócenie się do ZUS o wypłatę renty lub emerytury w całości lub w części do rąk opiekuna faktycznego osoby uprawnionej. Muszą być jednak spełnione łącznie dwie przesłanki.

Po przekazaniu gospodarstwa rolnego niejednokrotnie dochodzi do silnego konfliktu między rodzicami a następcą. Przekazujący dochodzą do wniosku, że ich decyzja była błędna i chcieliby się z niej wycofać. Czasami jest to możliwe, nawet w przypadku umów zawartych przed 1990 r. Konieczne jest jednak wniesienie sprawy do sądu.

Wypowiedzenie umowy najmu lokalu mieszkalnego może nastąpić tylko z przyczyn wymienionych w ustawie z 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego. Odmienne postanowienia umowne nie mają mocy prawnej. Stanowi to istotne ograniczenie swobody wypowiadania umów przez właścicieli lokali.

Ubezwłasnowolnienie całkowite może nastąpić tylko wtedy, gdy jest podyktowane dobrem osoby chorej, co wymaga ustalenia i oceny, w jaki sposób ubezwłasnowolnienie ma służyć tej osobie i zapewnić lepszą ochronę jej interesów.

Zasiłek pielęgnacyjny i dodatek pielęgnacyjny są często mylone, a to dwa różne świadczenia wypłacane na innej podstawie prawnej. Prawo do nich wiąże się ze stanem zdrowia, jednak warunki przyznania są odmienne. Istotne jest również to, że nie można pobierać obu tych świadczeń jednocześnie.

Jeżeli składając pozew o alimenty na dziecko spodziewamy się długiego procesu, warto zamieścić w nim wniosek o zabezpieczenie alimentów na czas trwania postępowania. Sąd w krótkim czasie rozpatrzy ten wniosek i jeśli uzna go za należycie uzasadniony wyda stosowne postanowienie, na mocy którego pozwany będzie musiał płacić alimenty jeszcze przed wydaniem ostatecznego wyroku.

Rodzice oraz ich dziecko mają prawo i obowiązek utrzymywania ze sobą kontaktów. Jeżeli jedno z rodziców utrudnia drugiemu kontakty, ten może złożyć do sądu wniosek o zagrożenie karą pieniężna. W razie dalszego naruszania prawa do kontaktów, sąd tę karę wymierzy na rzecz rodzica, którego prawo zostało naruszone. Z możliwości tej można skorzystać także w sytuacji odwrotnej, gdy rodzic mający ustalone kontakty na mocy wyroku sądowego lub ugody zawartej przed sądem lub mediatorem, uchyla się od wykonywania tych kontaktów.

Czynność prawna dokonana przez osobę, która nie ma zdolności do czynności prawnych, jest nieważna. Wyjątek stanowią umowy należącą do umów powszechnie zawieranych w drobnych bieżących sprawach życia codziennego, np. zakupy spożywcze. Umowa taka staje się ważna z chwilą jej wykonania, chyba że pociąga za sobą rażące pokrzywdzenie osoby niezdolnej do czynności prawnych. Z całą pewnością nieważne są umowy, na mocy których osoba ubezwłasnowolniona całkowicie zaciąga zobowiązania finansowe. Jeśli jednak to zrobi, obowiązek zwrotu kwoty pożyczonej spoczywa na niej, a nie na członkach rodziny, czy opiekunie ustanowionym przez sąd.

Od 2004r. dochodzenie odszkodowania za szkodę wyrządzoną przez niezgodne z prawem działanie lub zaniechanie przy wykonywaniu władzy publicznej, m.in. na skutek decyzji administracyjnej wydanej z rażącym naruszeniem prawa, odbywa się przed sądami powszechnymi. Jednak nie zawsze droga sądowa jest dopuszczalna. W przypadku, gdy wadliwa decyzja została wydana przed 1 września 2004 r., stosuje się nadal nieobowiązujący już art. 160 k.p.a. Obowiązuje wówczas tryb postępowania administracyjnego, inaczej też, mniej korzystnie dla strony, liczy się bieg terminu przedawnienia roszczenia o odszkodowanie.

Tzw. becikowe z tytułu urodzenia dziecka przysługuje rodzinom gorzej sytuowanym pod warunkiem, że matka dziecka pozostawała pod opieką medyczną nie później niż od 10 tygodnia ciąży do porodu. W razie, gdy ta opieka trwała krócej, zazwyczaj organ administracji samorządowej szczebla gminnego (wójt, burmistrz, prezydent miasta) odmawia przyznania zapomogi. Okazuje się jednak, że całkowicie odmienne stanowisko w tej sprawie zajmują wojewódzkie sądy administracyjne. Uznają one, że jeżeli niedotrzymanie terminu pierwszej wizyty u lekarza ginekologa przed 10 tygodniem ciąży nie nastąpiło w wyniku świadomego czy celowego zaniedbania matki dziecka, świadczenie powinno być przyznane.

Wiele osób jest zaskoczonych faktem, że ZUS odmawia im prawa do renty, mimo, że lekarz orzecznik ZUS uznał, że są niezdolne do pracy. Niestety, sama niezdolność do pracy nie wystarcza. Konieczne jest spełnienie jeszcze kilku warunków związanych z datą powstania tej niezdolności i z posiadaniem odpowiedniej liczby okresów składkowych i nieskładkowych. Ważne jest również to, by od ustania zatrudnienia (lub innego tytułu podlegania ubezpieczeniu emerytalnemu i rentowemu) nie upłynęło zbyt wiele czasu.

Zdarza się, zwłaszcza na terenach wiejskich, że po przekazaniu majątku synowi lub córce, rodzice chcą nadal decydować o wszystkim, co go dotyczy. Na tym tle dochodzi do rodzinnych konfliktów i zdarza się, że darczyńcy dochodzą do wniosku, że zbyt pochopnie podjęli decyzję o darowiźnie i chcą ją cofnąć. Nie jest to jednak proste. Odwołanie darowizny może bowiem nastąpić tylko z powodu rażącej niewdzięczności obdarowanego.

Od 26 maja br. obowiązuje zakaz sprzedaży wyrobów medycznych, takich jak np. ciśnieniomierze, inhalatory, maty rehabilitacyjne,  poza lokalem przedsiębiorstwa. Umowy te są z mocy prawa nieważne. Miejmy nadzieję, że wprowadzenie tego przepisu ograniczy oszukańcze praktyki firm oferujących tego rodzaju produkty po zawyżonych cenach. Ich ofiarami padają najczęściej osoby starsze.

Ustawa z 7 października 2022 r. o szczególnych rozwiązaniach służących ochronie odbiorców energii elektrycznej w 2023 roku określa limity zużycia prądu, do których obowiązywać będą ceny zamrożone na poziomie tego roku. Podstawowy  wynosi 2 MWh. Z limitu podwyższonego do 3 MWh skorzystają rolnicy i posiadacze Karty Dużej Rodziny. Wyższy limit wynoszący 2,6 MWh przysługuje też odbiorcom ze znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności oraz zamieszkującym z osobą niepełnosprawną w takim właśnie stopniu. Innych preferencji ustawa nie przewiduje.

Rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika, czyli tzw. zwolnienie dyscyplinarne, stanowi nadzwyczajny sposób ustania stosunku pracy, które powinno być stosowane przez pracodawcę z wyjątkową ostrożnością i tylko po spełnieniu ściśle określonych w Kodeksie pracy przesłanek.

Dopóki trwa małżeństwo, małżonkowie są zobowiązani do zaspokojenia potrzeb rodziny, którą założyli. Jeżeli jeden z nich się z tego obowiązku nie wywiązuje, drugi może skierować do sądu pozew o zasądzenie odpowiedniej kwoty tytułem przyczyniania się do zaspokajania potrzeb rodziny. Obowiązek ten wygasa w razie orzeczenia rozwodu lub separacji. Wówczas małżonek, który wskutek tego znalazł się w niedostatku, może żądać alimentów na siebie. Jeśli zaś do alimentów zobowiązany jest małżonek uznany za wyłącznie winnego rozwodu, małżonek niewinny nie musi udowadniać popadnięcia w niedostatek. Do orzeczenia alimentów wystarczy wykazać, że pogorszyła się istotnie jego sytuacja materialna.

Nie każdy przybysz z Ukrainy może nabyć prawo do dodatku węglowego. Według ustawy z 5 sierpnia 2022 r. o dodatku węglowym musi spełniać dodatkowe, określone w niej, warunki, np. musi posiadać zezwolenie na pobyt stały lub czasowy w związku w związku z uzyskaniem w Rzeczypospolitej Polskiej statusu uchodźcy. Obywateli ukraińskich uciekających przed wojną do naszego kraju potocznie nazywa się uchodźcami. W rzeczywistości przyznanie tego statusu następuje w drodze odrębnej procedury.

Не кожен новачок з України може отримати право на вуглецеву надбавку. Відповідно до Закону від 5 серпня 2022 року про вуглецеву допомогу, він повинен відповідати додатковим умовам, зазначеним у ньому, наприклад, мати дозвіл на постійне або тимчасове проживання у зв’язку з отриманням статусу біженця в Республіці Польща. Громадян України, які тікають від війни до нашої країни, прийнято називати біженцями. Фактично цей статус надається за окремою процедурою.

Spadek po zmarłej osobie można nabyć na podstawie przepisów Kodeksu cywilnego (dziedziczenie ustawowe) lub na podstawie testamentu. Jeżeli zmarły pozostawił testament, nie dochodzi do dziedziczenia ustawowego przez członków rodziny zmarłego. Może zdarzyć się, że rodzina uzyska postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku na podstawie ustawy, gdyż ani sąd, ani spadkobiercy zmarłego nie wiedzą, że zapisał on swój majątek w testamencie. Jeśli pojawi się taki spadkobierca testamentowy, musi on złożyć wniosek nie o stwierdzenie nabycia spadku na podstawie testamentu, lecz o uchylenie lub zmianę postanowienia wydanego wcześniej.

Jeżeli zostaniemy poszkodowani w wypadku komunikacyjnym, warto wiedzieć, że o odszkodowanie za poniesione straty oraz uszczerbek na zdrowiu możemy zwrócić się bezpośrednio do zakładu ubezpieczeń, w którym sprawca ma wykupione ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych. Jest to ubezpieczenie obowiązkowe, więc każdy posiadacz pojazdu jest zobligowany do jego posiadania, a za niespełnienie tego obowiązku grożą wysokie opłaty.

Pracodawca ma obowiązek zawrzeć z pracownikiem umowę o pracę na piśmie. Powinien pisemnie potwierdzić zawarcie umowy najpóźniej przed dopuszczeniem pracownika do pracy. Niezrobienie tego stanowi wykroczenie przeciwko prawom pracownika zagrożone grzywną od 1000 do nawet 30 000 zł. Jeżeli pracodawca nie potwierdził zawarcia umowy na piśmie i dopuścił pracownika do pracy, pracownikowi przysługuje roszczenie o ustalenie nawiązania stosunku pracy.

Uchodźcy z Ukrainy, podobnie jak polscy rodzice, mają prawo do rodzinnego kapitału opiekuńczego na drugie i każde kolejne dziecko w rodzinie pod warunkiem, że zarówno oni, jak i dzieci, mają nadane numery PESEL. Wniosek o przyznanie tego świadczenia należy złożyć do ZUS. Można to zrobić wyłącznie elektronicznie przez Platformę Usług Elektronicznych (PUE) ZUS. Dla rodziców z Ukrainy został przygotowany formularz w języku ukraińskim: RKO-U,  dostępny na PUE. Rodzinny kapitał opiekuńczy, podobnie jak inne świadczenia, przysługują uchodźcy w okresie, kiedy przebywa z dziećmi w Polsce.

Біженці з України, як і польські батьки, мають право на сімейний капітал по догляду за другою та кожною наступною дитиною в сім’ї за умови, що і вони, і діти мають номер PESEL. Заявку на отримання цієї пільги необхідно подати до ZUS. Це можна зробити лише в електронному вигляді через Платформу електронних послуг ZUS (PUE). Для батьків з України підготовлена форма українською мовою: РКО-У, є в ПУЕ. Сімейний капітал на догляд, як і інші виплати, надається біженцям на період перебування з дітьми в Польщі.

Członkowie spółdzielni mieszkaniowej ma prawo żądać od władz spółdzielni otrzymania odpisu statutu i regulaminów oraz kopii uchwał organów spółdzielni i protokołów obrad organów spółdzielni, protokołów lustracji, rocznych sprawozdań finansowych oraz faktur i umów zawieranych przez spółdzielnię z osobami trzecimi. Ten katalog jest szerszy od katalogu dokumentów, z którymi mogą zaznajomić się członkowie innych spółdzielni. Realizacji tych uprawnień można domagać się na drodze sądowej.

Od 17 sierpnia 2022 r. do 30 listopada można składać w urzędach gmin wnioski o dodatek węglowy w wysokości 3 tys. zł. Do otrzymania dodatku są uprawnione gospodarstwa domowe, których głównym źródłem ogrzewania jest węgiel lub paliwa węglopochodne zawierające co najmniej 85% węgla kamiennego. Warunkiem otrzymania dodatku będzie wpis lub zgłoszenie źródła ogrzewania do Centralnej Ewidencji Emisyjności Budynków.

Osoby prowadzące postępowanie spadkowe nie zawsze znają adresy innych uczestników postępowania, zwłaszcza gdy są to dalsi członkowie rodziny, którzy od dawna nie utrzymują kontaktu z wnioskodawcą. Jeżeli podany adres okaże się nieaktualny i odpis wniosku o stwierdzenie nabycia spadku wróci do sądu, sąd zobowiąże wnioskodawcę do doręczenia tego pisma za pośrednictwem komornika. Taką procedurę przewiduje art. 139[1] Kodeksu postępowania cywilnego.

Osoby nieposiadające innego tytułu do objęcia ubezpieczeniem zdrowotnym mogą mieć uprawnienia do uzyskania bezpłatnych świadczeń opieki zdrowotnej, jeśli posiadają niskie dochody nieprzekraczające kryterium dochodowego określonego w ustawie o pomocy społecznej. Podstawą do uzyskania bezpłatnego leczenia przez takie osoby jest otrzymanie przez nie decyzji potwierdzającej to prawo, wydanej przez wójta (burmistrza, prezydenta miasta) gminy właściwej dla ich miejsca zamieszkania.

Rodzic, pod którego pieczą znajduje się dziecko, nie będzie już mógł być karany za to, że utrudnia kontakty z drugim rodzicem, jeżeli dziecko samo ich nie chce. Tak zadecydował Trybunał Konstytucyjny uznając, że przepisy Kodeksu postępowania cywilnego przewidujące sankcje finansowe za utrudnianie kontaktów z dzieckiem są częściowo niezgodne z Konstytucją RP.

Uchodźcy z Ukrainy, którzy w okresie od dnia 24 lutego 2022 r. do dnia 31 grudnia 2022 r. korzystają z pomocy humanitarnej udzielanej przez Polaków, nie będą musieli płacić od niej podatku dochodowego. Zwolnione z opodatkowania są wszelkie świadczenia, niezależnie od ich rodzaju, a zatem pieniężne, rzeczowe oraz nieodpłatne świadczenia przekazane lub udostępniane uchodźcom, niezależnie od wartości tej pomocy. W grę może natomiast wchodzić podatek od spadków i darowizn, jeżeli kwota darowizny pieniężnej od jednej osoby przekroczy 4902 zł.
Біженці з України, які в період з 24 лютого 2022 року по 31 грудня 2022 року користуються гуманітарною допомогою, наданою поляками, не повинні будуть сплачувати податок на прибуток. Усі пільги, незалежно від їх виду, звільнені від оподаткування, тобто у грошовій, натуральній та безоплатній формі, які надаються або надаються біженцям, незалежно від вартості цієї допомоги. Проте податок на спадщину та дарування може бути залучений, якщо сума грошової пожертви на одну особу перевищує 4902 злотих.

Osoby niepełnosprawne nie muszą obawiać się, że ważność posiadanych przez nie orzeczeń o stopniu niepełnosprawności wygaśnie. Wprawdzie odwołany został stan epidemii, ale nadal mamy stan zagrożenia epidemicznego. To powoduje, że orzeczenia są nadal ważne.

Zazwyczaj, gdy spotkamy na ulicy błąkającego się psa lub kota, myślimy o jak najszybszym przyjściu mu z pomocą – nakarmieniu, zapewnieniu schronienia. Jeśli sami nie możemy go zatrzymać, szukamy dla niego domu. Warto zdawać sobie sprawę z tego, że znalazca takiego zwierzęcia ma obowiązki wynikające z przepisów prawa.

Mieszkańcy Ukrainy, którzy znaleźli schronienie przed wojną w Polsce, zazwyczaj szukają pracy. Jedną z możliwych form zarobkowania jest pomoc przy zbiorach chmielu, owoców, warzyw, tytoniu, ziół i roślin zielarskich. Należy jednak pamiętać, że umowa o pomocy przy zbiorach nie stanowi zatrudnienia w rozumieniu Kodeksu pracy i nie zapewnia objęcia ubezpieczeniem społecznym w pełnym zakresie. Pomocnik rolnika jest ubezpieczony jedynie od następstw wypadku przy pracy.

Жителі України, які перед війною знайшли притулок у Польщі, зазвичай шукають роботу. Однією з можливих форм заробітку є допомога в зборі врожаю хмелю, фруктів, овочів, тютюну, трав і трав. Однак слід пам’ятати, що договір про допомогу зі збирання врожаю не є трудовим договором у розумінні КЗпП і не забезпечує повного соціального страхування. Помічник фермера застрахований лише від наслідків нещасного випадку на виробництві.

W przypadku osoby chorej psychicznie szczególnie istotne jest regularne przyjmowanie leków przepisanych przez lekarza psychiatrę. Jeśli chory zaprzestaje brania leków, stan jego zdrowia psychicznego pogarsza się, a członkowie rodziny są bezradni. Nie ma bowiem sposobu, aby zmusić kogoś do przyjmowania leków, poza pobytem w szpitalu. Umieszczenie w szpitalu psychiatrycznym wymaga jednak – co do zasady – zgody chorego. Zgoda ta nie jest wymagana wówczas, gdy osoba chora psychicznie zagraża bezpośrednio własnemu życiu albo życiu lub zdrowiu innych osób. W szczególnych przypadkach istnieje również możliwość umieszczenia chorego w szpitalu na podstawie postanowienia sądu. Wniosek w tej sprawie mogą złożyć członkowie najbliższej rodziny, a także ośrodek pomocy społecznej.

Prawo do wstąpienia w stosunek najmu mieszkania komunalnego po śmierci najemcy mają – zgodnie z przepisami – tylko członkowie najbliższej rodziny, tj. dzieci, małżonek i konkubent (konkubina), a także osoby, wobec których ciążył na zmarłym obowiązek alimentacyjny. Krąg tych osób może być określony szerzej w uchwałach rad gmin regulujących zasady przyznawania mieszkań komunalnych. Osoby, które nie są uprawnione do tego, by wstąpić w stosunek najmu, otrzymują wezwanie do opuszczenia lokalu. Jeśli tego nie zrobią, właściciel lokalu, czyli gmina lub miasto, wnoszą do sądu pozew o eksmisję. Nie można jednak wyrzucić na bruk niepełnosprawnego lokatora do czasu zapewnienia mu mieszkania socjalnego.

Zazwyczaj trudno jest pogodzić się z tym, że bliski zmarły zapisał swój majątek w testamencie jednej osobie pomijając innych członków rodziny. Tylko najbliżsi – małżonek, dzieci, rodzice – mają w tej sytuacji prawo do zachowku, dalsi krewni, nawet rodzeństwo na nic nie mogą liczyć. Czasami rodzina próbuje podważyć testament, ale nie jest to łatwe. Zwłaszcza, gdy testament został sporządzony u notariusza.

Część dzieci z Ukrainy przyjeżdża do Polski bez rodziców, pod opieką dalszych krewnych. Załatwianie wszelkich spraw związanych z dziećmi wymaga ustanowienia dla nich opiekuna tymczasowego. W tej sprawie osoba sprawująca opiekę nad dzieckiem powinna złożyć wniosek do sądu rejonowego (wydziału rodzinnego i nieletnich) w miejscu pobytu dziecka. O złożenie wniosku można się zwrócić np. do ośrodka pomocy społecznej. Wniosek powinien być bowiem złożony w języku polskim. Wzory wniosku o ustanowienie opiekuna tymczasowego i oświadczenia, a także ulotka informacyjna z tłumaczeniem na język ukraiński, są dostępne do pobrania w każdym sądzie rejonowym, a także na stronie internetowej:
https://www.gov.pl/web/sprawiedliwosc/formularze-dotyczace-opiekuna-tymczasowego–w-wersjach-jezykowych-polskiej-i-ukrainskiej

Деякі діти з України приїжджають до Польщі без батьків, під опікою рідних. Вирішення всіх питань, що стосуються дітей, вимагає призначення для них тимчасового опікуна. У цьому випадку особа, яка доглядає за дитиною, має подати заяву до районного суду (відділу у справах сім’ї та неповнолітніх) за місцем проживання дитини. Ви можете подати заяву, наприклад, до центру соціального захисту населення. Заявка має бути подана польською мовою. Зразки заяви про призначення тимчасового опікуна та декларації, а також інформаційний листок з перекладом українською мовою доступні для скачування в кожному районному суді, а також на веб-сайті:
https://www.gov.pl/web/sprawiedliwosc/formularze-dotyczace-opiekuna-tymczasowego–w-wersiach-jezykowych-polskiej-i-ukrainskiej

Co roku zmienia się wysokość minimalnego wynagrodzenia, a także wysokość minimalnej stawki godzinowej. Kwoty te są ustalane w drodze uzgodnienia w ramach Rady Dialogu Społecznego, a jeśli do uzgodnienia nie dojdzie, określa je Rada Ministrów. W 2022 r. najniższe wynagrodzenie wynosi 3010 zł, natomiast minimalna stawka godzinowa – 19,70 zł brutto. Ta stawka godzinowa nie ma jednak zastosowania do umów o pracę, obowiązuje natomiast w przypadku umów cywilnoprawnych. Pracownik zatrudniony na podstawie umowy o pracę może otrzymywać wynagrodzenie według stawki godzinowej, jednak nie jest ona stała. Zależy od wysokość najniższej płacy i liczby godzin przepracowanych w danym miesiącu.

Osoby, które przyjęły uchodźców z Ukrainy pod swój dach mogą ubiegać się o wsparcie finansowe z tego tytułu. Wynosi ono 40 zł na osobę i przysługuje za okres nie dłuższy niż 60 dni. Jednak w szczególnie uzasadnionych przypadkach może on być wydłużony. W celu uzyskania tego świadczenia należy złożyć w urzędzie gminy lub miasta stosowny wniosek.

Люди, які прийняли до себе біженців з України, можуть звернутися за фінансовою підтримкою з цього приводу. Він становить 40 злотих з особи і сплачується на термін не більше 60 днів. Проте в особливо виправданих випадках він може бути продовжений. Щоб отримати цю пільгу, необхідно подати відповідну заяву до комунального чи міського управління.

Osoba sprzedająca używane auto powinna być świadoma, że odpowiada wobec kupującego, jeżeli okaże się, że auto ma wady. Nabywca może w takiej sytuacji nawet odstąpić od umowy i żądać zwrotu pieniędzy. Może też domagać się obniżenia ceny, a także naprawy samochodu. Uprawnienia te nie będą mu jednak przysługiwać, jeżeli wiedział o wadzie. Dlatego warto w umowie kupna-sprzedaży wymienić wszystkie usterki auta i dokładnie opisać jego stan techniczny.

W Polsce z każdym dniem przybywa uchodźców z Ukrainy. Uchwalona niedawno przez Sejm ustawa o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa reguluje ich sytuację i przyznaje prawo do świadczeń finansowych, do pomocy medycznej i zatrudnienia. Dziś piszemy o tym, na jakie świadczenia mogą liczyć nasi sąsiedzi uciekający przed wojną.
У Польщі біженці з України прибувають щодня. Нещодавно прийнятий Закон про допомогу громадян України у зв’язку з Збройним конфліктом на території цієї держави, регулює свою ситуацію та надає право на фінансові вигоди, медичну допомогу та зайнятість. Сьогодні ми пишемо про те, які переваги, які вони можуть розраховувати на наших сусідів, уникнуть перед війною.

W spadku po krewnym możemy też odziedziczyć długi. Jeśli są one duże, lepiej spadek odrzucić. Pamiętajmy, że jeśli mamy małoletnie dzieci, musimy to zrobić również w ich imieniu.

Posiadanie psa wiąże się ze sporą odpowiedzialnością. Trzeba przede wszystkim dbać o to, by zwierzę nie stanowiło zagrożenia dla innych osób. Niestosowanie się do przepisów w tym zakresie może wiązać się konsekwencjami prawnymi.

W związku z powrotem nauki zdalnej dla wielu uczniów przywrócona też została możliwość pobierania wydłużonego zasiłku opiekuńczego przez ich rodziców lub opiekunów. Świadczenie to nie przysługuje jednak na każde dziecko.

Spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu jest prawem zbywalnym, a więc można je przekazać w darowiźnie lub zapisać w testamencie. W świetle obowiązujących przepisów nie można natomiast przekazać go na podstawie umowy o dożywocie. W tym przypadku w grę wchodzi jedynie przeniesienie własności nieruchomości. W praktyce występują jednak umowy przeniesienia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu w zamian za opiekę. Taka forma chroni nabywcę własnościowego prawa do lokalu przed roszczeniem o zachowek np. ze strony rodzeństwa.

Rodzinny kapitał opiekuńczy został wprowadzony w łamach Polskiego Ładu. Świadczenie nie jest uzależnione od dochodu. Przysługuje na drugie i każde kolejne dziecko w rodzinie za okres od od pierwszego dnia miesiąca, w którym dziecko ukończyło 12. miesiąc życia, do ostatniego dnia miesiąca poprzedzającego miesiąc, w którym dziecko ukończy 36. miesiąc życia . Będzie wypłacane w kwocie 500 lub 1000 zł. Maksymalna wysokość rodzinnego kapitału opiekuńczego to 12 tys. zł. Aby otrzymać go w takiej właśnie kwocie, należy zwrócić uwagę na termin złożenia wniosku. Szczególnie istotne jest to w przypadku dzieci urodzonych przed 1 stycznia br.

Dodatek osłonowy jest elementem rządowej Tarczy Antyinflacyjnej, który ma zniwelować rosnące ceny energii, gazu i żywności. Prawo do jego otrzymania jest uzależnione od spełnienia kryterium dochodowego, które nie może przekraczać 2100 zł w gospodarstwie jednoosobowym albo 1500 zł na osobę w rodzinie. Dopuszczalne jest niezbyt duże przekroczenie tych progów, wówczas dodatek będzie niższy. Jego wysokość zależy od liczby osób w rodzinie i rodzaju źródła ogrzewania. Wyższy dodatek przysługuje osobom, które ogrzewają się np. przy pomocy pieca, czy kuchni węglowej. Pod warunkiem jednak, że to źródło ogrzewania zostało wpisane do centralnej ewidencji emisyjności budynków.

Osoba, która doznała przemocy ze strony członka rodziny, powinna jak najszybciej zgłosić ten fakt na policję i udokumentować doznane obrażenia. Nie zawsze jest możliwość sporządzenia obdukcji, której dokonanć może jedynie lekarz medycyny sądowej wpisany na listę biegłych prowadzoną przez prezesa właściwego sądu okręgowego. Warto wiedzieć, że dowodem w sprawie będzie stanowić również zaświadczenie lekarskie o przyczynach i rodzaju uszkodzeń ciała związanych z użyciem przemocy w rodzinie. Do jego wystawienia zobowiązany jest każdy lekarz.

Dziedziczenie nie zawsze oznacza przysporzenie majątkowe. Możemy również odziedziczyć długi zmarłego. Jeżeli są one duże, można zabezpieczyć się przed wierzycielami odrzucając spadek. Mamy na to 6 miesięcy od dnia, w którym uzyskaliśmy informację o tym, że dziedzieczymy po zmarłej osobie. Jeśli tego nie zrobimy, będziemy zobowiązani spłacić długi zmarłego, ale tylko do wysokości majątku, jaki odziedziczyliśmy. Jest to dziedziczenie z dobrodziejstwem inwentarza. W takiej sytuacji konieczne będzie sporządzenie wykazu inwentarza lub spisu inwentarza, według którego będziemy regulować zobowiązania zmarłego.

Żona ma prawo mieszkać w mieszkaniu lub domu męża będącym jego wyłączną własnością. Orzeczenie przez sąd rozwodu lub separacji sprawi, że prawo to traci, a właściciel lokalu mieszkalnego będzie mógł wystąpić o jej eksmisję. W stosunku do niektórych grup osób sąd w wyroku nakazującym eksmisję ma obowiązek orzec o prawie do lokalu socjalnego. Powinna go zapewnić gmina.

Jeśli otrzymamy spadek na podstawie testamentu, musimy liczyć się z tym, że członkowie najbliższej rodziny zmarłego spadkodawcy będą domagać się od nas zachowku. Unikniemy tej konieczności, jeśli spadkodawca wydziedziczy krewnego w testamencie pozbawiając go prawa do zachowku. Do tego muszą jednak zachodzić ważne przyczyny. Innym wyjściem z sytuacji jest zawarcie przez osobę chcącą sporządzić testament umowy z krewnym uprawnionym do zachowku o zrzeczenie się dziedziczenia. Umowa taka musi być zawarta u notariusza.

Właściciel nie dbający o swoje grunty rolne i dopuszczający do plenienia się na nich chwastów może przyczynić dużo problemów sąsiadom. Nie są on jednak całkowicie bezbronni. Jeśli zaniedbania zawinione przez właściciela prowadzą do degradacji gruntu rolnego, mogą on zwrócić się do wójta (burmistrza) o wydanie decyzji nakazującej właścicielowi wykonanie odpowiednich zabiegów w wyznaczonym terminie. W razie zaś niewykonania decyzji, wójt zleci wykonanie zastępcze, którego koszty poniesie ostatecznie niedbały właściciel

Zdarza się, że rodzic, który zostawił dzieci i nie interesował się ich losem, a nawet nie łożył na ich utrzymanie, odnajduje je, gdy jest stary i chory. Żąda wówczas, by dokładały się do jego utrzymania i płaciły mu alimenty. Warto wiedzieć, że sąd wcale nie musi przyznać od dorosłego dziecka alimentów na rodzica, jeżeli takie żądanie jest sprzeczne z zasadami współżycia społecznego.

Pracownice w ciąży są chronione przed zwolnieniem z pracy. Jedną z form tej ochrony jest przepis, na mocy którego umowy zawarte na czas określony zostają przedłużone do czasu porodu, jeżeli uległyby rozwiązaniu po upływie trzeciego miesiąca ciąży. Nie zawsze jednak ta zasada ma zastosowanie.