Po napaści rosyjskiej na Ukrainę uciekłam z dziećmi do Polski. Korzystamy z pomocy kuzyna ze strony matki, który udostępnił nam bezpłatnie swój dom. Jesteśmy w nim zameldowani na pobyt czasowy. Kuzyn mieszka i pracuje za granicą. Dom jest ogrzewany węglem, który sami musimy kupić. Słyszałam, że jest możliwość otrzymania dodatku na zakup węgla. Pytałam w urzędzie miasta, czy mogę się ubiegać o ten dodatek. Powiedziała, że nie, bo nie jestem uchodźcą. Nie rozumiem tego. Inne świadczenia przysługujące Polakom, np. 500+ dostaję bez problemu. Czy rzeczywiście Ukraińcom ten dodatek nie przysługuje?
Obywatele Ukrainy, podobnie jak inni cudzoziemcy przebywający na terytorium Polski, mogą otrzymać dodatek węglowy na zasadach określonych w ustawie z 5 sierpnia 2022 r. o dodatku węglowym.
Zgodnie z art. 2 ust. 7 tej ustawy, dodatek węglowy przysługuje cudzoziemcom mającym miejsce zamieszkania i przebywającym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie zezwolenia na pobyt stały lub w związku z uzyskaniem zgody na pobyt ze względów humanitarnych lub zgody na pobyt tolerowany. Prawo do niego może nabyć również cudzoziemiec, który uzyskał zezwolenie na pobyt czasowy w związku z uzyskaniem w Rzeczypospolitej Polskiej statusu uchodźcy lub ochrony uzupełniającej a także członek rodziny takiego cudzoziemca posiadający, jeżeli wydano mu pozwolenie na pobyt czasowy w celu połączenia się z rodziną.
O dodatek węglowy mogą się także ubiegać osoby posiadające zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego UE udzielone przez inne państwo członkowskie Unii Europejskiej, które:
1) zamierzają wykonywać pracę lub prowadzić działalność gospodarczą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie przepisów obowiązujących w tym zakresie na tym terytorium lub
2) zamierzają podjąć lub kontynuować na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej studia lub szkolenie zawodowe, lub
3) lub wykażą że zachodzą inne okoliczności uzasadniające jego zamieszkiwanie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
Dodatek przysługuje też mającym miejsce zamieszkania i przebywającym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej obywatelom państw członkowskich Unii Europejskiej, państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) – stron umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym lub Konfederacji Szwajcarskiej oraz członkom ich rodzin, posiadającym prawo pobytu lub prawo stałego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
Obywatel Ukrainy, który spełnia jedno z ww. kryteriów, może otrzymać dodatek węglowy. Nie wystarczy jednak pobyt w Polsce na podstawie ustawy z 12 marca 2022 r. o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa, tzw. specustawy ukraińskiej. Nie nadaje ona bowiem automatycznie przybyszowi z Ukrainy statusu uchodźcy w rozumieniu ww. ustawy o dodatku węglowym. Przyznanie tego statusu następuje w drodze odrębnej procedury przewidzianej w ustawie z 13 czerwca 2003 r. o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.