Posiadam zadłużenie z tytułu pożyczki zaciągniętej w 2017 r. Mój dług bank sprzedał kilka lat temu firmie windykacyjnej, która uzyskała nakaz zapłaty. Raz już sprawa była u komornika, który umorzył postępowanie, gdyż nie miał z czego ściągnąć długu. Obecnie komornik znowu podjął egzekucję. Czy miał takie prawo? Czy firma windykacyjna może kilka razy składać wniosek do komornika o prowadzenie egzekucji? Kiedy w tej sytuacji mój dług się przedawni? Słyszałem, że termin przedawnienia liczy się od daty zapłacenia ostatniej raty.
Niestety, w Pana przypadku nie można liczyć na szybkie przedawnienie długu. Zgodnie z art. 125 § 1 Kodeksu cywilnego, roszczenie stwierdzone prawomocnym orzeczeniem sądu lub innego organu powołanego do rozpoznawania spraw danego rodzaju albo orzeczeniem sądu polubownego, jak również roszczenie stwierdzone ugodą zawartą przed sądem albo sądem polubownym albo ugodą zawartą przed mediatorem i zatwierdzoną przez sąd przedawnia się z upływem sześciu lat. Jeżeli stwierdzone w ten sposób roszczenie obejmuje świadczenia okresowe, roszczenie o świadczenie okresowe należne w przyszłości przedawnia się z upływem trzech lat.
Poprzednio termin przedawnienia był dłuższy i wynosił 10 lat. Okres przedawnienia został skrócony z dziesięciu do sześciu lat na podstawie ustawy z 13 kwietnia 2018 r. o zmianie ustawy – Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw, która weszła w życie 9 lipca 2018 r. Krótszy termin przedawnienia ma zastosowanie także do roszczeń powstałych przed tą datą i w tym dniu jeszcze nieprzedawnionych.
Bieg terminu przedawnienia rozpoczyna się w dniu uprawomocnienia się orzeczenia sądowego. Należy jednak pamiętać, że w myśl art. 123 § 1 k.c., bieg przedawnienia przerywa się:
1) przez każdą czynność przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju albo przed sądem polubownym, przedsięwziętą bezpośrednio w celu dochodzenia lub ustalenia albo zaspokojenia lub zabezpieczenia roszczenia;
2) przez uznanie roszczenia przez osobę, przeciwko której roszczenie przysługuje.
Z kolei art. 124 k.c. stanowi, że po każdym przerwaniu przedawnienia biegnie ono na nowo, a w razie przerwania przedawnienia przez czynność w postępowaniu przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju albo przed sądem polubownym przedawnienie nie biegnie na nowo, dopóki postępowanie to nie zostanie zakończone.
Firma windykacyjna ma prawo składać kolejne wnioski do komornika o wszczęcie egzekucji, nawet jeśli została ona wcześniej umorzona. Potwierdza to m.in. postanowienie Sądu Najwyższego z 30 grudnia 2021 r. V CSK 428/21. SN orzekł, że w świetle art. 123 § 1 pkt 1 w związku z art. 125 k.c. nie budzi żadnych wątpliwości, że czynnością przerywającą bieg przedawnienia, prowadzącą bezpośrednio do wyegzekwowania roszczenia jest złożenie przez wierzyciela skutecznego wniosku o wszczęcie egzekucji. Brak jakichkolwiek podstaw do twierdzenia, że wierzyciel miałby być ograniczony w prawie do dochodzenia świadczenia zasądzonego prawomocnym orzeczeniem sądu tylko z tej przyczyny, że dłużnik nie dokonuje dobrowolnie jego zaspokojenia, poprzednio wszczęte postępowania egzekucyjne zostały umorzone z uwagi na bezskuteczność egzekucji, a dłużnik deklaruje brak środków na spłatę wierzyciela. Istotą przedawnienia jest bowiem stabilizacja stosunków prawnych powstałych na skutek długotrwałej bezczynności wierzyciela, który nie egzekwuje swoich praw, a nie ochrona dłużnika, który nie wykonuje orzeczenia sądu z uwagi na deklarowany brak środków finansowych.
Niniejsza porada została opublikowana w ramach zadania publicznego pn. „Nowoczesne techniki komunikacyjne w poradnictwie obywatelskim” realizowanego ze środków Narodowego Instytutu Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego w ramach Rządowego Programu Wspierania Rozwoju Organizacji Poradniczych na lata 2022-2033.
